aap-noot-mies

Blauwe Wolk viste deze zomer naar #SprekendeOudeDozen door ‘oude dozen’ als zoekterm in te geven op 2dehands.be. Eén doos uit de aangroeiende verzameling toont vier afbeeldingen met bijhorende woordenschat: vuur, aap, noot en teun. Op het deksel: Senator Sigarenfabrieken – Valkenswaard Holland. In Museum De Grutterswinkel te Leeuwarden (Friesland, Vederland) kochten we ook twee repen melkchocolade met op de wikkel ‘aap – noot – mies‘ en gelijkaardige illustraties bij de woorden wei-de, does, hok, duif en scha-pen.

Wikipedia-wonderzoek wees naar het Leesplankje van Hoogeveen, een fonetisch geïnspireerd hulpmiddel bij het leren lezen dat omstreeks 1897 werd bedacht door ‘de hoofdonderwijzer M.B. Hoogeveen uit Stiens’ (1863-1941). Een jaar later kwam een tweede versie uit, en nog een paar jaar later kocht uitgeverij J.B. Wolters de rechten om bij een nieuw, ‘verbeterd leesplankje’ een nieuwe serie leesboekjes te laten schrijven. Jan Ligthart ‘bedacht de verhaaltjes’ en Hindericus Scheepstra ‘schreef de boekjes’ die door Cornelis Jetses werden voorzien van 17 afbeeldingen.

Blauwhaus zag in Hoogeveen’s leesplankje een project en heeft het ontwerp, dat sinds het begin van de twintigste eeuw niet meer werd herzien, een eigen draai gegeven. Wij bedachten een nieuwerwetse variant met eigen illustraties en stempels en guitige vervangwoorden met vergelijkbare klankpatronen of knipogen naar flankerende teksten uit het ‘Happy Endings’-nummer (No. 08).

Ontdek en lees meer over onze knipogen en manipulaties in Blauwblad No. 08 (2022), verkrijgbaar in de bundel van jaargang 2022.


TAGS